aspergo

aspergo
1.
a-spergo ( adsp-, Ritschl, Jan; asp-, others; in MSS. sometimes aspar-go, v. Cort. ad Luc. 1, 384, and Wagner ad Verg. G. 3, 419, and infra examples from Lucr. and Hor.; cf. 2. aspergo), ersi, ersum, 3, v. a. [spargo].
I.
Aliquid (alicui rei), to scatter, strew something on something; or of liquids, to sprinkle, spatter over (syn.: adfundo, inicio; never in Ovid, but he often uses the simple spargo).
A.
Lit.:

aequor Ionium glaucis aspargit virus ab undis,

Lucr. 1, 719 Lachm.:

Ah! adspersisti aquam, Jam rediit animus,

you have dashed water on me, have revived me, Plaut. Truc. 2, 4, 15:

Euax, adspersisti aquam,

id. Bacch. 2, 3, 13:

guttam bulbo (with a play upon the names Gutta and Bulbus),

Cic. Clu. 26, 71:

pigmenta in tabulā,

id. Div. 1, 13, 23:

corpus ejus adustum adspergunt aliis carnibus,

Plin. 8, 38, 57, § 136:

liquor adspersus oculis,

id. 12, 8, 18, § 34:

Bubus glandem tum adspergi convenit,

id. 18, 26, 63, § 232:

corpus floribus aspersis veneratus est,

Suet. Aug. 18:

pecori virus aspergere,

to infect, poison, Verg. G. 3, 419:

aspergens cinerem capiti,

Vulg. 2 Reg. 13, 15:

huc tu jussos asperge sapores,

Verg. G. 4, 62:

Non nihil aspersis gaudet Amor lacrimis,

Prop. 1, 12, 16:

sanguinem aspergere,

Vulg. 2 Par. 29, 24:

nivem,

ib. Eccli. 43, 19.—
B.
Trop.:

cum clarissimo viro non nullam laudatione tuā labeculam aspergas,

fasten upon, Cic. Vatin. 17, 41:

ne qua ex tuā summā indignitate labes illius dignitati aspersa videatur,

id. ib. 6, 15:

notam alicui,

Dig. 37, 14, 17 fin. (cf.:

allinere notam,

Cic. Verr. 1, 6, 17 ).—So of an inheritance, to bestow, bequeath something to, to set apart for:

Aebutio sextulam aspergit,

Cic. Caecin. 6, 17.— Poet.:

alas: lacteus extentas aspergit circulus alas,

Claud. VI. Cons. Hon. 175.—In gen., to add to, to join, = adjungere:

si illius (sc. Catonis majoris) comitatem et facilitatem tuae gravitati severitatique asperseris,

Cic. Mur. 31 fin.:

huic generi orationis aspergentur etiam sales,

id. Or. 26, 87; id. ad Q. Fr. 2, 10:

hos aspersi, ut scires etc.,

id. Fam. 2, 16 fin.
II.
Aliquem or aliquid aliquā re (cf. Ramsh. Gr. p. 362; Zumpt, Gr. § 418), to strew some person or thing with something, to splash over, besprinkle, bespatter, bedew, lit. and trop.
A.
Lit.:

ah, guttulā Pectus ardens mihi adspersisti (cf. supra, aquam),

Plaut. Ep. 4, 1, 28:

quas (sedes) nec nubila nimbis Aspergunt,

Lucr. 3, 20:

ne aram sanguine aspergeret,

Cic. N. D. 3, 36, 88; so Vulg. 4 Reg. 9, [p. 175] 33; ib. Apoc. 19, 13:

sanguine mensas,

Ov. M. 5, 40; and with de:

asperget de sanguine ejus (turturis) parietem altaris,

Vulg. Lev. 5, 9:

vaccam semine,

Liv. 41, 13:

Vinxit et aspersas altera vitta comas,

the sprinkled hair, Prop. 5, 11, 34 (Müller, † acceptas ):

imbre lutoque Aspersus,

Hor. Ep. 1, 11, 12 K. and H.; Claud. B. Gild. 494:

aquā,

Vulg. Num. 8, 7; ib. 2 Macc. 1, 21:

hyssopo,

ib. Psa. 50, 9:

cinere,

ib. Jer. 25, 34:

terrā,

ib. 2 Macc. 10, 25 al.—
B.
Trop.:

(Mons Idae) primo parvis urbibus aspersus erat,

dotted over with, Mel. 1, 18, 2:

aures gemitu,

to fill, Val. Max. 3, 3, ext. 1:

auditiunculā quādam aspersus, i. e. imbutus,

instructed, Gell. 13, 19, 5:

aspersi corda a conscientiā malā,

Vulg. Heb. 10, 22.—Esp., to spot, stain, sully, defile, asperse:

hunc tu vitae splendorem maculis aspergis istis?

Cic. Planc. 12, 30; so also absol.:

leviter aspersus,

id. Fam. 6, 6, 9:

istius facti non modo suspitione, sed ne infamiā quidem est aspersus,

id. Cael. 10; so Liv. 23, 30:

aspergebatur etiam infamiā, quod, etc.,

Nep. Alcib. 3 fin.; so Suet. Ner. 3: aliquem linguā, Auct. ad Her. 4, 49, 62:

e quibus unus amet quāvis aspargere cunctos, i. e. quibusvis dicteriis perstringere, laedere,

Hor. S. 1, 4, 87 K. and H.
2.
aspergo (Merk., Müller, Strüb.; in MSS. sometimes aspargo, Lachm., Rib., e. g. Verg. A. 3, 534, acc. to Non. p. 405, 5, and Vel. Long. p. 2234 P.; v. 1. aspergo), ĭnis, f. (in the ante-class. per. com. acc. to Prisc. p. 658 P.) [1. aspergo].
I.
A sprinkling, besprinkling (most freq. in the poets, never in Cic., who uses aspersio, q. v.):

aspergo aquarum,

Ov. M. 7, 108:

aquae,

Petr. 102, 15:

(Peneus) Nubila conducit, summasque aspergine silvas Impluit,

Ov. M. 1, 572:

sanguis virides aspergine tinxerat herbas,

id. ib. 3, 86;

3, 683 al.: Aspergine et gelu pruinisque (lapides) rumpuntur,

Plin. 36, 22, 48, § 167:

parietum,

the moisture, sweat, upon walls, Cato, R. R. 128; so Vitr. 5, 11, 1, and Plin. 22, 21, 30, § 63.— Trop.:

omni culparum aspergine liber,

Prud. Apoth. 1005.—
II.
Meton. (abstr. for concr.), that which is sprinkled, drops:

hic ubi sol radiis.... Adversa fulsit nimborum aspargine contra,

opposite to the falling rain, Lucr. 6, 525 Lachm.:

Objectae salsā spumant aspargine cautes,

the spray, Verg. A. 3, 534:

Flammiferā gemini fumant aspergine postes,

Ov. M. 14, 796:

maduere graves aspergine pennae,

id. ib. 4, 729:

arborei fetus aspergine caedis in atram Vertuntur faciem,

by means of the sprinkled blood, id. ib. 4, 125 al.

Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. . 2011.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Look at other dictionaries:

  • Aspergo — (lat.), Streupulver …   Pierer's Universal-Lexikon

  • ASPERGO — Ugutioni vestis feminarum vel vestium superfluitas, quod et Firma dicitur, unde Aspergineus, apud Car. du Fresne Glossar …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Aspergillus — A family of fungal organisms and molds, some of which can cause disease (aspergillosis). * * * A genus of fungi (class Ascomycetes) that contains many species, a number of them with black, brown, or green spores. A few species are pathogenic for… …   Medical dictionary

  • aspergille — [ aspɛrʒil ] n. f. • 1816; lat. aspergillum « goupillon » ♦ Bot. Moisissure (ascomycètes), qui se développe sur les substances organiques en décomposition, les substances sucrées (confitures), et parfois dans l organisme. ⇒ aspergillose.… …   Encyclopédie Universelle

  • aspergillus — ● aspergillus nom masculin (latin scientifique aspergillus) Champignon responsable de l aspergillose et de diverses moisissures, caractérisé par ses conidies en chaînes rayonnantes autour d une tête sphérique. aspergillus n. m. BOT Genre de… …   Encyclopédie Universelle

  • asperger — (a spèr jé), nous aspergeons, j aspergeais, j aspergeai, aspergeant, v. a. Projeter un liquide en forme de pluie sur.... Asperger d eau bénite une assemblée, un cercueil. HISTORIQUE    XVIe s. •   Après avoir aspergé et purifié son corps d eau… …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

  • PERISTYLIA — in Palaestris olim partim quadrata erant, partim oblonga, et quidem sic exstructa, uti duorum stadiorum haberent ambulationis circuitionem, quod δίαυλον Graecis: ex quibus tres simplices porticus disponebantur, quartaque, quae ad Meridianas… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PORTICUS — I. PORTICUS Romaeplures fuêre: in his Livia, et Octavia, ab Augusto aedificatae. Una in via sacra iuxta templum Pacis, cuius meminit Ovid. l. 6. Fast. v. 639. Disce tamen veniens aetas: ubi Livia nunc est Porticus, immensa tecta fuêre domus.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ROS — I. ROS Solino lunaris aspergo, Alcmani ἀέρος θυγάτηρ καὶ ςελάρας, Aeris filia et lunae. Unde vetus Poeta in Pervigilio; Humor ille, quem serenis astra sudant noctibus. Et roriflua Luna, in veter. Poetae Ragm. Quam nos rorifluam sectemur carmine… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • aspergere — a·spèr·ge·re v.tr. (io aspèrgo) 1. CO spruzzare, bagnare leggermente, spec., con acqua benedetta: il sacerdote asperse il capo del bambino Sinonimi: bagnare, irrorare. 2. BU cospargere {{line}} {{/line}} DATA: av. 1342. ETIMO: dal lat. aspĕrgĕre …   Dizionario italiano

  • aspergersi — a·spèr·ger·si v.pronom.intr. e tr. (io mi aspèrgo) CO cospargersi: aspergersi d acqua, aspergersi il capo di cenere {{line}} {{/line}} NOTA GRAMMATICALE: presenta eccezioni nel pass.rem. mi aspersi, ti aspergesti, si asperse, si aspersero e nel p …   Dizionario italiano

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”